انطباق پلاریزاسیون القایی و مقاومت ویژه الکتریکی جهت اکتشاف مس و عناصر همراه در منطقه صاحب دیوان مشگین شهر

منطقه صاحب‌دیوان در فاصله 20 کیلومتری شمال‌ باختر مشگین‌شهر، استان اردبیل قرار گرفته است. این منطقه متشکل از مجموعه‌ای از سنگهای آتشفشانی و توده های نفوذی از کوارتزمونزونیت تا گرانیت با گستره‌ای از دگرسانی های متعدد مرتبط با فرآیندهای گرمابی می باشد. این مقاله با هدف ثبت دگرسانی ها و شناسایی مناطق امیدبخش فلزی از جمله مس، تحت پوشش عملیات ژئوفیزیکی پلاریزاسیون القایی و مقاومت ویژه قرار گرفت تا وجود مواد معدنی در اعماق بررسی و موقعیت توده های زیر سطحی ثبت گردد. بدین منظور ابتدا با برداشت آرایۀ مستطیلی و تفسیر نقشه‌های مقاومت‌ویژه و بارپذیری حاصله، زون‌های آنومالی و امیدبخش برای کانی‌سازی به صورت اولیه شناسایی شد. جهت شناسایی عوامل کانی ساز با حداکثر تغییرپذیری و بررسی تفصیلی زون‌های مستعد کانی‌سازی، پروفیل‌های IP دوقطبی - دوقطبی در جهت عمود بر روند کانی سازی در جهات شمالی-جنوبی پیاده و برداشت گردید. همچنین جهت بررسی نحوه توزیع فلزات اقدام به ارزیابی همبستگی بین بارپذیری و مقاومت ویژه شد و نهایتاً تحت شبیه سازی و مدل سازی، شبه مقاطع بارپذیری و مقاومت ویژه مورد تعبیر و تفسیر قرار گرفت. با توجه به شبه‌مقاطع مقاومت‌ویژه و بارپذیری پروفیل‌ها، موقعیت، عمق، شدت و گسترش کانی‌سازی تعیین شد. انطباق آنومالیهای حاصل از نتایج ژئوفیزیکی با لیتولوژی و دگرسانی‌های موجود منطقه حاکی از آن است که در شمال و جنوب خاور منطقه، کانی زایی مس همراه با افزایش بارپذیری و کاهش مقاومت ویژه توأم بوده است. در این راستا اعمال تصحیحات توپوگرافی موجب شدت بخشی به هاله‌ها گردید. همچنین دامنه نوسانات بارپذیری، امکان تفکیک دگرسانی‌های مهم منطقه را در ارتباط با کانی‌زایی مس میسر ساخت بطوریکه بارپذیری بالا احتمالاً نشاندهنده حضور دگرسانی فیلیک همراه با پیریت و برعکس دگرسانی پتاسیک با کاهش بارپذیری منطبق بر توده های آذرین نفوذی است. نتایج حاکی از آن است که سیال مولد تودۀ پرفیری میکروکوارتزمونزونیت – میکرومونزودیوریت به عنوان منشأ کانی‌سازی بوده و توده فوق همراه با آندزیت – داسیت‌آندزیت پرفیری به عنوان منبع آنومالی موجود، است. با توجه به کلیه شواهد حاصل از مطالعات صحرایی و انطباق نتایج ژئوفیزیکی با لیتولوژی و دگرسانی‌های منطقه و نهایتاً بررسی زونهای مستعد کانی‌زایی، نقاط حفاری بهینه با اولویت آنومالی (SABH1) منطبق بر زون پتاسیک به لحاظ پتانسیل بالای کانی زایی مس پیشنهاد شد.